یاد شهیدان 🌹

آیت الله شهید سید نادر بحرالعلوم از علمای منطقه سرپل ولایت بلخ بود که تحصیلات ابتدایی را در مزارشریف آغاز و تا سطوح متوسط نزد آیت الله شیخ سلطان محمد ترکستانی ادامه داد. وی بخشی از تحصیلات ابتدایی خود نزد پدر و برخی اساتید اهل سنت منطقه گذراند. در سال ۱۳۳۷ ش راهی نجف اشرف و تحصیلات خود را تا وصول به درجه اجتهاد ادامه داد. در نجف از محضر بزرگانی چون ایه الله سید محسن حکیم، آیه الله خویی و امام خمینی بهره گرفت.

وی در کنار دروس فقه و اصول به مباحث فلسفه و عرفان نیز علاقه داشت، از این رو از محضر اساتید این فن همانند آیه الله بادکوبه ای، شیخ مجتبی لنکرانی و شیخ عباس قوچانی برای فراگیر دروسی چون شرح تجرید، منظومه، و شوارق، منظومه و اسفار، و حل مسائل مبهم اشارات استفاده برد.

وی در نجف همزمان با تحصیل به تدریس ادبیات و سطح و نیز امر تبلیغ مشغول بود. در سالهای اقامت در نجف در ایام تبلیغ به کرمانشاه می رفت و با چپ گرایان این شهر به خصوص توده ای جلسات بحث و مناظره برپا می کرد. این جلسات مناظره وی را واداشت در عرصه فلسفه و علوم عقلی مطالعات بیشتری داشته باشد.

ایه الله بحرالعلوم پس از پایان تحصیلات با آن که مقدمات اقامتش در عراق فراهم بود و همسرشان هم اهل عراق بود اما بازگشت به وطی و ادای دین و خدمت به مردم افغانستان و به ویژه خطه شمال را بر ماندن در آرامش فضای نجف ترجیح داد و پس از بازگشت ، مزار شریف را پایگاه علمی و تبلیغی خود قرار داد.

آیت الله بحر العلوم حسینیه ای را که پدرشان تأسیس کرده بود پایگاه و حوزه درسی خویش قرار داد، که با گذشت زمان شهرت حلقه درسی ایشان از شهر مزار فراتر رفته و از گوشه کنار افغانستان طالبان علوم دینی برای بهره گیری ار برکات وجودی وی به مزار شریف روی آوردند. (هفته نامه وحدت، ش ۱۳۹)

ایشان علاوه بر تدریس علوم و معارف دینی به مسائل اجتماعی هم توجه نشان می دادند. از همین رو جلسات بحث و گفتگو را با تحصیل کردگان، دانشجویان  اساتید دانشگاه برقرار کردند که به نقد اندیشه مارکسیسم و دفاع از اعتقادات اسلامی در ان توجه می شد. ناگفته نماند در آن سالها اندیشه چپ و مارکسیستی به شدت میان جوانان و تحصیل کردگان لیسه ها و مراکز دانشگاهی نفوذ و گسترش یافته بود و به شدت مقابله و ایستادگی مقابل این جریان از سوی عالمان و اندیشمندان دینی چون علامه بحرالعلوم احساس می شد. از درون همین حلقات و جلسات علمی و اعتقادی بساری از شخصیت های سیاسی اجتماعی مانند شهید سید علی اکبر مصباح مزاری، حجت الاسلام و المسلمین عالمی بلخی، انجینیر نسیم مهدی از فرماندهان حزب اسلامی شمال و . . که بعدها نقش مهمی در تحولات سیاسی اجتماعی فرهنگی بر عهده گرفتند، تربیت یافتند

آیه الله شهید در کنار تبلیغ و وعظ به کار تحقیق نیز مشغول گشت از جمله:

الف –  مناهج الاصول و مبانی فقه که تقریری از دروس نجف است.

ب – تالیف چندین شرح و حواشی بر برخی کتب درسی.(شفایی زندانیان روحانیت تشیع افغانستان، ص ۶۶)

پس از کودتای کمونیستی ۱۳۵۷ شمسی که رژیم بسیاری از علماء و مردم را به زندان انداخت و جوی از ارعاب و حشت بر کشور حکم فرما گردید و بسیاری از علماء به زندان رفته یا از کشور مهاجر شده بودند و بسیاری از مجالس و منابر و حسینیه ها به رکود یا تعطیلی کشانده شده بود، ایه الله بحرالعلوم ام شجاعانه در کشور ماند و به امر تبلیغ و ترویج و تبیین معارف دینی بیش از پیش پرداخت و یک تنه در چند مجلس و مکان به فعالیت پرداخت.

سرانجام ایشان در شب چهاردهم محرم ۱۳۹۹ هجری قمری (24 آذرماه 1357 شمسی) پس از بازگشت از جلسه وعظ و سخنرانی توسط مامورین امینیتی رژیم کمونیستی کابل دستگیر و زندانی شد. بنابرگزاراشات شاهدان ایشان مدتی در زندان مزار شریف دیده ولی مدتی بعد ناپدید شدند و معلوم نشد که چگونه به شهادت رسیدند.

منبع: افق اندیش