- دوشنبه ۷ آذر ۰۱
- ۱۰:۴۶
کدام فرمانده نیروی دریایی ارتش در عملیات مروارید به شهادت رسید؟
امیر دریادار شهید محمد ابراهیم همتی یکی از شهدای نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که ۱۴ فروردین ماه سال ۱۳۲۹ در خانواده‌ای مذهبی و متدین چشم به جهان گشود. محمد ابراهیم شش سال بیشتر نداشت که به همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد تا دوران ابتدایی و دبیرستان خود را در این شهر طی کند.
او پس از دریافت دیپلم از دبیرستان رودکی تهران با اینکه در یکی از رشته‌های مهندسی دانشگاه تهران پذیرفته شده بود، اما به دلیل علاقه بسیار به دریا و دریانوردی، نیروی دریایی ارتش را انتخاب کرد و به استخدام این نیرو درآمد.
محمد ابراهیم پس از ورود به نیروی دریایی ارتش برای گذراندن دوره‌های ناوبری و فرماندهی کشتی به آلمان اعزام شد و در بین دانشجویان ۷۰ کشور جهان رتبه نخست را به دست آورد و پس از آن بود که به کشورمان بازگشت. او در ادامه، برای تکمیل مهارت‌ها و تخصص‌های دریا نوردی، به کشورهای سوئد و فرانسه اعزام شد و تا سال ۱۳۵۷ در آن جا تحصیل کرد.
محمد ابراهیم برای تکمیل مهارت‌ها و تخصص‌های دریانوردی پس از آلمان، به کشورهای سوئد و فرانسه اعزام شد و تا سال ۱۳۵۷ در آنجا مشغول به تحصیل بود و پس از اتمام دوره‌های تخصصی در بازگشت به ایران در منطقه دوم دریایی بوشهر مشغول خدمت شد.
همزمان با تحصیل محمد ابراهیم در فرانسه، ناوچه پیکان به سفارش ایران در این کشور ساخته شد و وی با همین ناوچه به ایران بازگشت و تا آخرین حیات مادی‌اش در این ناوچه خدمت کرد و فرمانده ناوچه پیکان بود.
آغاز جنگ تحمیلی
شروع جنگ تحمیلی و حمله ناجوان‌مردانه بعثی‌ها مقارن با ایام مرخصی محمد ابراهیم بود. به رغم اینکه وی در تهران به سر می‌برد، با اطلاع یافتن از شروع جنگ، بی درنگ و با سختی فراوان خود را به بوشهر رساند. این در حالی بود که پرواز هواپیماها به دلیل بمباران فرودگاه مهرآباد لغو بود و مسیر مستقیم زمینی برای تهران به بوشهر در آن ساعات شب وجود نداشت. لذا وی ابتدا به شیراز رفته و از آنجا خود را به بوشهر رساند.
وی پس از حضور در پایگاه دریایی بوشهر، کار خود بر روی ناوچه پیکان را آغاز کرد و در مأموریت‌های محوله به این ناوچه به عنوان فرمانده ناوچه، حضور مستقیم داشت. حدود دو ماه پس از آغاز رسمی جنگ و در هفتم آذرماه 1359، ناوچه پیکان با شرکت در عملیات مروارید و به آتش کشیدن اسکله های نفتی «البکر» و «الامیه» مانع از صادرات نفت عراق از طریق خلیج فارس و دریای عمان شد. پایانه‌های «البکر» و «الامیه» از بزرگترین مراکز صدور نفت عراق در شمال خلیج فارس محسوب شده و از نظر موقعیت جغرافیایی در دهانه خور عبدالله، نزدیک جزیره بوبیان کشور کویت قرار گرفته است و البته از شاهرگ‌های حیات اقتصادی عراق از طریق دریا در آن سال‌ها محسوب می‌شدند.
پس از اجرای موفق این عملیات و در مسیر بازگشت، ناوچه پیکان مورد هدف قرار گرفت و ناوچه پیکان شاهد آسمانی شدن مردان پیکار با خصم دون بود.
عملیات مروارید
ناخدا یکم عرشه ستاد مقدم با اشاره به دستاورد این عملیات گفت: هدف قرار گرفتن 9 کشتی، یک بالگرد و سه فروند میگ عراقی از دستاوردهای این عملیات بود و همچنین سکوهای عراقی برای همیشه غیرعملیاتی شد و مراکز دیده بانی و پرتاب موشک موجود در این 2 اسکله نیز منهدم شدند.
وی در ادامه گفت: نیروی دریایی عراق با بجا گذاشتن تعداد زیادی مجروح، کشته و اسیر، برای همیشه از صحنه نبرد در خلیج فارس خارج شد. در این عملیات نیروی دریایی ارتش ایران یک ناوچه و 28 دریادل خود را از دست داد اما یاد و خاطره آنان همچنان باقی است.
* روایت ناوسروان جانباز «محمدرضا نجاری» از شهید همتی و عملیات مروارید:
قبل از انجام عملیات «مروارید»، طی 67 روزی که از آغاز تهاجم نیروهای عراقی به مرزهای ایران می‌گذشت، نیروی دریایی عملیات‌های مختلفی را در خلیج فارس انجام داده بود اما در روز هفتم آذرماه 1359، برای انهدام سکوهای «البکر» و« الامیه» و انهدام نیروهای دریایی دشمن و محروم کردن آن‌ها از صادرات نفت و حفظ سیادت دریایی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس، ناوچه‌های پیکان، جوشن، گرز، اسکادران‌ها و بالگردهای SH ،AB نیروی دریایی به منطقه عملیات اعزام شدند.
این عملیات که برای تکمیل عملیات «اشکان» طراحی شده بود، در منطقه شمال خلیج فارس و در منطقه‌ای به وسعت دو هزار کیلومترمربع انجام شد و در پایان تمام اهداف از جمله کسب سیادت نیروی دریایی ایران در خلیج فارس، زمین‌گیر شدن باقی‌مانده نیروهای دریایی دشمن در بندر «ام‌القصر»، قطع کامل صادرات نفت عراق از اسکله‌های البکر و الامیه، وارد آمدن خسارات سنگین به نیروهای عراقی، قطع خطوط مواصلاتی عراق و تامین خطوط موصلاتی خودی محقق شد.
شهید همتی؛ فرمانده ناوچه پیکان در نبرد با دشمنان بعثی در دریا
در این عملیات، تعداد هفت فروند ناوچه موشک‌انداز از نوع «اوزا» یک فروند ناو مین‌روب، سه فروند ناو «زلینگ گرافت»، سه فروند ناو از یگان‌های متفرقه عراق منهدم و [با همکاری نیروی هوایی ارتش] 13 فروند هواپیمای جنگنده دشمن سرنگون شدند.
پس از انهدام اهداف مشخص شده توسط ناوچه پیکان با همکاری تفنگداران نیروی دریایی ارتش و خلبانان تیزپرواز نیروی هوایی به ویژه انهدام سکوهای نفتی البکر و الامیه و اسارت 9 نفر از نیروهای عراقی مستقر در این سکوها،در حال بازگشت به پایگاه بوشهر بودیم که من به عنوان مسئول کنترل رادار ناوچه پیکان ناگهان متوجه حضور یک رادار از ناوچه‌های دشمن شدم که گویی عنقریب به سمت ما شلیک خواهد کرد بنابراین بلافاصله شهید «ناخدا محمدابراهیم همتی» که فرمانده ناوچه پیکان بود را در جریان قرار دادم و این شهید نیز با فرمانی که صادر کرد در ابتدا با گلوله توپ اولین موشک دشمن را که به سمت ما شلیک شده بود منهدم کرد به طوری که موشک دشمن در نزدیکی ناوچه پیکان منهدم شد. بعد از گذشت لحظه‌ای، موشک دوم نیز از طرف ناوچه دشمن که در «جزیره بوبیان» در نزدیکی مرز کویت پنهان شده بود به سمت ما شلیک شد که آن هم با مانور سکان به سمت راست مجدا منحرف و منهدم شد. اما بعد از این دو موشک، ناگهان به طور همزمان دو موشک از طرف ناوچه عراقی به سمت پاشنه ناوچه پیکان و یکی دیگر هم به قسمت سینه ناوچه اصابت کرد که باعث شد به ناوچه پیکان آسیب جدی وارد شود.
زمانی که ناوچه پیکان از دو طرف مورد اصابت موشک قرار گرفت، من و تعدادی دیگر از هم‌رزمانم در اتاق جنگ ناوچه و در قسمت انتهایی آن قرار داشتیم که من بلافاصله برای ارائه گزارش به ناخدا همتی از اتاق خارج شدم ولی متأسفانه پس از خروج من از اتاق، درب اتاق به خاطر صدماتی که دیده بود قفل شد و تمام هم‌رزمانم برای همیشه در آب‌های نیلگون خلیج فارس در آن اتاق جنگ ناوچه محبوس شدند و با ناوچه پیکان به قعر دریا رفتند.
زمانی که خودم را به سرعت به سطح ناوچه رساندم. هنوز هیچ‌کدام از هم‌رزمانم ناوچه را که در حال غرق شدن بود، ترک نکرده بودند و حتی پس از گذشت مدتی از اصابت موشک، هیچ‌یک از نیروها قصد ترک ناوچه را نداشتند و پس از اینکه ما مجبور شدیم از ناوچه خارج شویم، شهید همتی فرمانده ناوچه حاضر نشد ناوچه را ترک کند و این لحظه برای ما تداعی‌کننده افسانه‌ای بود که در آن می‌گوید «ناخدای کشتی هیچ‌گاه کشتی خود را ترک نمی‌کند» و چنین هم شد و ناخدا همتی حاضر نشد ناوچه را ترک کند و در نهایت در همان‌جا جان خویش را در طبق اخلاص گذاشت و با ناوچه در حال غرق شدن به شهادت رسید.
خاطرات خلبانان و دریادلان :
